Κυριακή 31 Αυγούστου 2014

Προσαρμογή στον Παιδικό Σταθμό: Σύντομος (;) οδηγός επιβίωσης


Έφτασε κιόλας η μεγάλη μέρα που θα παει το παιδάκι σας για πρώτη φορά στον Παιδικό Σταθμό; Σας πνίγει η αγωνία για το πώς θα προσαρμοστεί, πώς θα περνάει εκεί, αν θα κλαίει, αν θα σας το προσέξουν, αν θα σας ενημερώσουν αν κάτι δεν πάει καλά;;;

Σας νιώθω απόλυτα! Να λοιπόν μερικά μικρά μυστικά που αφορούν την προσαρμογή των παιδιών στον Παιδικό σταθμό.  Ένας μικρός οδηγός επιβίωσης που πιστεύω πως θα σας βοηθήσει αυτές τις πρώτες "δύσκολες" μέρες....

Το πρώτο που πρέπει να συνειδητοποιήσετε είναι πως η μετάβαση του παιδιού από το σπίτι στον Παιδικό Σταθμό είναι μια ΤΕΡΑΣΤΙΑ αλλαγή στη ζωή του.  Πιθανότατα η πρώτη σημαντική αλλαγή (αν δεν έχει έρθει ήδη δεύτερο παιδάκι στην οικογένεια ή αν δεν έχει συμβεί κάποιο άλλο σημαντικό γεγονός/απώλεια στη μέχρι τώρα ζωή του...).

Φεύγει από το σπίτι του, που ήταν το κέντρο του ενδιαφέροντος, που ήταν όλα τα πράγματα και τα παιχνίδια δικά του, που όλοι έτρεχαν να το εξυπηρετήσουν μόλις ζήταγε κάτι, που πάντα κέρδιζε με όποιον μεγάλο και αν έπαιζε μαζί του, που με τον έναν τρόπο ή τον άλλον ήταν ένας "μικρός βασιλιάς" ή μια "μικρή βασίλισσα". Και αναγκάζεται ξαφνικά να μπει σε ένα καινούριο περιβάλλον που δεν θα είναι πλέον το κέντρο του σύμπαντος, που δεν θα του γίνονται όλα τα χατήρια, που δεν θα κερδίζει πάντα, που θα πρέπει να περιμένει τη σειρά του για να μιλήσει στη δασκάλα ή να παίξει με κάποιο παιχνίδι, ένα περιβάλλον που έχει διαφορετικούς κανόνες και όρια από ό,τι στο σπίτι.  Κοινώς, να γίνει "από δήμαρχος κλητήρας"...

Για κανέναν δεν είναι εύκολη μια τέτοια αλλαγή.... Θέλει χρόνο, υπομονή και πολλή συζήτηση.

Αρχικά μιλήστε στο παιδί σας για την απόφαση που πήρατε ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ με τον πατέρα του (εφόσον φυσικά ζείτε μαζί του) να το στείλετε στον Παιδικό Σταθμό. Τους λόγους που σας έκαναν να το αποφασίσατε (επειδή είναι η σωστή ηλικία, επειδή η μαμά δουλεύει ή όποιος είναι πραγματικά ο λόγος που πήρατε αυτή την απόφαση).  Τονίζω το "ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ", γιατί αν αφήσετε αμφιβολία στο παιδί πως πρόκειται για μία κοινή απόφαση, τις πρώτες "δύσκολες μέρες" θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί τον γονιό που θα διαισθάνεται πως δεν ήταν σύμφωνος με αυτή την απόφαση.

Πείτε του πως καταλαβαίνετε πως αυτή θα είναι μια μεγάλη αλλαγή για τη ζωή του, αλλά πως είστε σίγουροι πως θα τα καταφέρει και πως θα περνάει καλά.  

Εξηγείστε του 
1) πώς θα περνάει τις ημέρες του στον Παιδικό Σταθμό και τι θα κάνει εκεί  
2) πόσο χρόνο θα περνάει στον Παιδικό Σταθμό  
3) ποιος θα τον φροντίζει όταν θα είναι εκεί
4) πως ΠΑΝΤΑ θα γυρνάει στο σπίτι και πως ΠΑΝΤΑ θα το περιμένετε με χαρά   
5) πού θα είστε ΕΣΕΙΣ και τι θα κάνετε την ώρα που αυτό θα είναι στον Παιδικό Σταθμό (για ένα παιδί που πέρναγε όλο το χρόνο του με τη μητέρα του στο σπίτι, δεν είναι περίεργο να απορεί με τι θα ασχολείται η μαμά του τώρα που αυτό δεν θα είναι εκεί...)

Για σας όλα αυτά είναι αυτονόητα... για το παιδί σας όχι!

Στη συνέχεια, νιώστε μέσα σας εμπιστοσύνη για τις νηπιαγωγούς που θα αναλάβουν το παιδί σας.  (Αν δεν το νιώσετε εσείς, δεν θα το νιώσει ούτε το παιδί σας...).

Είναι γεγονός πως κανείς δεν μπορεί να φροντίσει και να αγαπήσει το παιδί σας περισσότερο από εσάς.  
Μην ξεχνάτε όμως δύο πολύ σημαντικούς παράγοντες:
1) οι νηπιαγωγοί ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΙ να κάνουν αυτό που εσείς κάνετε για το παιδί σας (στο κομμάτι της φροντίδας αναφέρομαι, γιατί η δική σας η αγάπη είναι αναντικατάσταση και αδιαμφισβήτητη)
2) οι νηπιαγωγοί έχουν ασχοληθεί με πολύ περισσότερα παιδιά από όσα εσείς. Ακόμη και αν είστε μια πολύτεκνη μητέρα, αποκλείεται να έχετε ασχοληθεί με περισσότερα παιδιά από όσα μια νηπιαγωγός.  Άρα οι νηπιαγωγοί ξέρουν πώς να χειριστούν και ένα παιδί που κλαίει, και ένα παιδί που χτυπάει, και ένα παιδί που δεν μαζεύει τα παιχνίδια του, και ένα παιδί που λερώθηκε επάνω του και ένα παιδί που δεν τρώει το φαγητό του...

Όσο, λοιπόν,  και να σας πνίγει η αγωνία για το πώς μια άγνωστη θα φροντίσει το δικό σας μοναδικό παιδί, δείξτε της εμπιστοσύνη... Είναι το δεύτερο σημαντικό βήμα για την ομαλή προσαρμογή του στον Παιδικό Σταθμό.  Αν το παιδί σας διεσθανθεί, έστω και για λίγο, πως αμφιβάλετε για τις γνώσεις, την εμπειρία, τις ικανότητες της νηπιαγωγού του, θα φερθεί ανάλογα: θα κλαίει και θα αποδείξει πως έχετε απόλυτο δίκιο... "Αυτή η νηπιαγωγός δεν είναι τόσο καλή όσο η μαμά μου και πρέπει να μείνω σπίτι με τη μαμά μου!"

Το τρίτο σημαντικό βήμα είναι να γίνει γνωριμία του χώρου και των προσώπων που θα φροντίζουν το παιδί και ο σταδιακός αποχωρισμός από τη μητέρα.  Το παιδί είναι καλό να έχει το χρόνο να γνωρίσει το χώρο του Παιδικού Σταθμού και να εμπιστευτεί τη νηπιαγωγό του, ενώ η μητέρα του είναι παρούσα και μπορεί να πάει να τη βρει για να το πάρει μια αγκαλιά ή για να της δείξει τη ζωγραφιά που έφτιαξε... Σιγά-σιγά θα καταλάβει πως η νηπιαγωγός μπορεί να το φροντίσει και να το απασχολεί δημιουργικά, όσο και η μαμά του, και θα δεχτεί την απομάκρυνση της μαμάς από κοντά του.  

(Εδώ πρέπει να πω πως αρκετοί Παιδικοί Σταθμοί δεν δέχονται να είναι οι γονείς παρόντες την περίοδο της προσαρμογής. Προσωπικά πιστεύω πως ΠΡΕΠΕΙ να είναι και αυτή την πολιτική ακολουθούμε στο δικό μου σχολείο. Όταν επιλέξετε Παιδικό Σταθμό, ρωτήστε πώς γίνεται η προσαρμογή, για να δείτε αν σας ταιριάζει η πολιτική που ακολουθεί ο κάθε Σταθμός. Αν είστε οπαδοί του "μια κι έξω" κι ας κλαίει το παιδί, δεν θα σας πειράξει αν αυτή είναι και η πρακτική που ακολουθεί ο Π.Σ. που επιλέξατε, αν όμως δεν είστε, θα περάσετε κι εσείς δύσκολες ώρες!)

Τέλος, πρέπει να θυμάστε πως η προσαρμογή θέλει χρόνο, επιμονή, υπομονή και σταθερότητα.  Η πείρα μου έχει δείξει πως τα περισσότερα παιδιά προσαρμόζονται οριστικά στον Παιδικό Σταθμό μετά από ένα ή ενάμιση μήνα.  Μέχρι τότε, μπορεί να κλαίνε πότε-πότε, να προσπαθούν να σας πείσουν πως "εντάξει καλά περνάω εκεί που πάω, αλλά πιο καλά περνάω μαζί σου μανούλα", μπορεί να αλλάξουν οι συνήθειές τους στο φαγητό και τα ωράριά τους στον ύπνο. Να είναι νευρικά ή πολύ κουρασμένα. Μπορεί να αρχίσουν να κάνουν τσίσα επάνω τους, παρότι είχαν βγάλει ήδη τις πάνες.  Όλα είναι φυσιολογικά στάδια μέχρι την τελική αποδοχή του νέου τρόπου ζωής.  Μην αγχωθείτε!  Όλα θα γίνουν με τον καιρό και το παιδί σας θα βάλει σιγά-σιγά τα πάντα σε τάξη!  Σκεφτείτε πόσες άλλες προσαρμογές θα έχουν να αντιμετωπίσουν τα παιδιά σας στη ζωή τους (δημοτικό σχολείο, αλλαγή σπιτιού, απώλεια αγαπημένων προσώπων, γυμνάσιο, πανεπιστήμιο σε άλλη πόλη ή χώρα κτλ, κτλ.).  Από κάπου δεν πρέπει να αρχίσουν;;;;

Μείνετε σταθερές στην απόφασή σας να πάει το παιδί στον Παιδικό Σταθμό, όσο και να κλαίει στην προσπάθειά του να σας πείσει πως πιο καλά πέρναγε μαζί σας (διευκρινίζω: δεν εννοώ να κλαίει ένα παιδί τρεις μήνες... Εννοώ να κλαίει, για περιορισμένο χρονικό διάστημα που θεωρείται εύλογο για την περίοδο της προσαρμογής...) Το παιδί πολλές φορές θα σας ζητήσει τις πρώτες μέρες να μην ξαναπάει σχολείο με τα μάτια βουρκωμένα. Αυτές τις ημέρες, μείνετε σταθερή, και πηγαίνετέ το στον Παιδικό Σταθμό έστω και για μία ώρα. Είναι σημαντικό να καταλάβει πως αυτό είναι το καινούριο του πρόγραμμα, η καινούρια του καθημερινότητα, την οποία δεν μπορεί να αλλάξει με κλάμματα και παρακάλια.  Πιστέψτε με, σύντομα θα περνάει τόσο καλά με τα άλλα παιδάκια, που θα σας ζητάει να το πάτε σχολείο και τα Σαββατοκύριακα.  Παρότι είμαι νηπιαγωγός η ίδια, σας διαβεβαιώ πως ποτέ δεν έχω τις ιδέες και τη διάθεση που έχουν οι νηπιαγωγοί το πρωί που είναι στο σχολείο για να απασχολήσουν την 2,5χρονη κόρη μου... Και σίγουρα, δεν μπορώ, ούτε κατά διάνοια, να της προσφέρω τις εμπειρίες που της προσφέρει η καθημερινή συνύπαρξη με συνομήλικα παιδάκια.

Καλή αρχή στον Παιδικό Σταθμό, λοιπόν!
Προετοιμάστε τα παιδιά σας, προετοιμαστείτε ψυχολογικά εσείς, δείξτε εμπιστοσύνη, υπομονή, επιμονή και σταθερότητα και σε λίγο καιρό θα αναρωτιέστε πώς μπορούσατε να ανησυχείτε για κάτι τόσο απλό....