Πώς κρίνουμε τους ανθρώπους τελικά; Ψάχνοντας το κρυμμένο αστέρι...

Πριν από λίγες μέρες έλαβα μια επιστολή από μια μητέρα του σχολείου, η οποία μου ανακοίνωνε πως έχει προβληματιστεί ιδιαίτερα που στο αγγλόφωνο τμήμα που θα φοιτήσει την επόμενη σχολική χρονιά το παιδί της έχω Ελληνίδα νηπιαγωγό που δεν έχει τέλεια αγγλική προφορά και πως αν δεν την αλλάξω, θα πάρει το παιδί της από το σχολείο.  Φέρνει το παιδί της σε αγγλόφωνο τμήμα και απαιτεί η νηπιαγωγός να έχει τέλεια αγγλική προφορά. 

Την ώρα που διάβαζα την επιστολή πέρασαν χιλιάδες σκέψεις από το μυαλό μου και συναισθήματα από την ψυχή μου. Δεν θα περιγράψω όλα.  Επρόκειτο περί brainstorming που ίσως θα σας κουράσει. Θα περιγράψω όμως αυτά στα οποία κατέληξα και θεωρώ πιο σημαντικά και γι' αυτό και θέλω να τα μοιραστώ.

Συμφώνησα λοιπόν απόλυτα στην άποψη πως είναι σημαντικό η δασκάλα που διδάσκει μια ξένη γλώσσα να έχει σωστή προφορά. Αλλά μία δασκάλα, όπως κάθε άνθρωπος, χαρακτηρίζεται από ένα πλήθος από χαρακτηριστικά, δεξιότητες, χαρίσματα και - προφανώς - ελαττώματα και δεν μπορεί να επικεντρωνόμαστε σε ένα μόνο από αυτά και να τον κρίνουμε και να τον απορρίπτουμε ή να τον θαυμάζουμε για ένα και μόνο χαρακτηριστικό. 

Κάλεσα τη μητέρα για να συζητήσουμε την ανησυχία της - είναι κάτι που κάνω πάντα με όποιον μου εκφράζει κάποιο παράπονο ή ανησυχία.  Συζητάω μαζί του.  Τη ρώτησα αν ξέρει κάτι άλλο για τη συγκεκριμένη δασκάλα πέραν του ότι δεν της άρεσε η προφορά της όταν την άκουσε μια φορά να μιλάει.   Μου απάντησε "όχι".

Την ενημέρωσα πως η συγκεκριμένη δασκάλα είναι εξαιρετική, με πολύ καλές σπουδές, τρυφερή και γλυκειά- όπως απαιτεί η ηλικία των παιδιών για τα οποία είναι υπεύθυνη -, ξέρει να βάζει όρια στα παιδιά με τον σωστό τρόπο, να τα ενθαρρύνει, να τα μαθαίνει όλα όσα είναι απαραίτητα για την ηλικία τους, με προϋπηρεσία, με... με... με... Δεν είναι κρίμα να τη χαρακτηρίζει για ένα μόνο μειονέκτημά της, το οποίο στο κάτω κάτω θα είχε πολύ μικρότερη επίπτωση στο παιδί της σε βάθος χρόνου, από το να ήταν μια κακή δασκάλα που δεν θα έδινε στο παιδί της τα κατάλληλα ερεθίσματα για να "ανθίσει"? Χωρίς σε καμμία περίπτωση να υποτιμώ το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που ξέρω πως είναι όντως σημαντικό.

Προβληματίστηκα πολύ. Όχι μόνο για τη δική μου δασκάλα. 

Αλλά για τις αποφάσεις που παίρνουμε οι γονείς. Για τα παιδιά μας. Για το τι μαθαίνουμε τελικά στα παιδιά μας. Για το πώς προσπαθούμε να επέμβουμε στο μέλλον τους. Εννοείται πάντα με καλή πρόθεση.

Σκέφτηκα με πόση ευκολία θα άλλαζε μια μάνα ΟΛΟ το περιβάλλον που έχει συνηθίσει το παιδί της, ένα ολόκληρο σύστημα υποστήριξης από μία ομάδα 10 ανθρώπων, που συνεργάζονται καθημερινά για να προσφέρουν ό,τι καλύτερο μπορούν στα παιδιά που τους έχουν εμπιστευτεί, επικεντρώνοντας την προσοχή της σε ένα μόνο χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου, τον οποίο δεν ήξερε καθόλου προσωπικά και το μόνο που ήξερε και την ενδιέφερε ήταν ΕΝΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ χαρακτηριστικό του. 

Σκέφτηκα πώς προσπαθούμε σα γονείς να βρίσκουμε και να ορίζουμε πάντα αυτό που θεωρούμε πως είναι καλό για τα παιδιά μας. Άραγε θα μπορούμε πάντα να βγάζουμε από τη μέση τους εκπαιδευτικούς που δεν αρέσουν σε εμάς ή τους μελλοντικούς φίλους, συνεργάτες, εργοδότες τους; Πόσα σχολεία θα τους αλλάξουμε μέχρι να βρούμε τον εκπαιδευτικό που ταιριάζει στα δικά "θέλω";  Μήπως θα έπρεπε να τα αφήσουμε λίγο να τα βγάζουν πέρα με ό,τι τους φέρνει η ζωή στο δρόμο τους;

Προβληματίστηκα επίσης με την ευκολία που μια μάνα αμφισβητεί την εμπειρία ενός ανθρώπου που είναι 23 χρόνια στο χώρο που ειδικεύεται (της εκπαίδευσης στην προκειμένη περίπτωση) και, όπως και ναι το κάνουμε, κάποια εμπειρία θα έχει και κάποιο λόγο θα έχει που επέλεξε το συγκερικένο συνεργάτη για το συγκεκριμένο τμήμα και τη συγκεκριμένη ηλικία  παιδιών. Κάνουμε το ίδιο με τον παιδίατρο, το δικηγόρο, τον κάθε ειδικό στο τομέα του; Κρίνοντας με τα δικά μας δεδομένα και με ό,τι μας λένε οι φίλοι και γνωστοί μας; 

Προβληματίστηκα για το τι μαθαίνουμε τελικά στα παιδιά μας. Πως είναι εντάξει να κρίνουμε τους άλλους με ένα μόνο χαρακτηριστικό τους; Οπότε κι αυτά κάποια στιγμή στο μέλλον ίσως θα κριθούν για ένα μόνο χαρακτηριστικό τους; Πως ίσως κάποιος στο μέλλον θα αμφισβητήσει τα προσόντα τους, τις σπουδές τους και το σύνολο των ικανοτήτων τους και θα επικεντρωθεί σε ένα τους μειονέκτημα;

Προφανώς είναι κάτι που γίνεται κατά κόρον στην κοινωνία μας. 
Σε όλους τους τομείς.  Και σε όλες τις ειδικότητες.   

Αλλά θέλω να μοιραστώ μαζί σας πως δεν μου αρέσει.

Και πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να μάθουμε στα παιδιά μας να βλέπουν τον άνθρωπο που έχουν απέναντί τους σαν ένα σύνολο χαρακτηριστικών. Όπως είναι και τα ίδια. Με προτερήματα και μειονεκτήματα. 

Να τα μάθουμε να επικεντρώνονται στα καλά τα δικά τους και των άλλων. 

Να δίνουν δεύτερες ευκαιρίες.  Να μάθουν να σέβονται τον άνθρωπο που έχουν απέναντί τους σα σύνολο.  Να σέβονται τις γνώσεις, την εμπειρία του, τα ταλέντα του, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο να έχουν εμπιστοσύνη και στις δικές τους δυνάμεις και ικανότητες. Να έχουν αυτοπεποίθηση.  Εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους. 

Δεν είμαστε όλοι για όλα. Όλοι όμως είμαστε καλοί σε κάτι. Όλοι κρύβουμε μέσα μας ένα αστέρι. 

Και, επειδή λέω πάντα στους συνεργάτες μου πως δουλειά του εκπαιδευτικού είναι να βρίσκει το αστέρι που είναι κρυμμένο μέσα σε κάθε παιδί και να το καλλιεργήσει, πιστεύω πως είναι κάτι που πρέπει να μάθουμε και στα παιδιά μας. Να τα εκπαιδεύσουμε να βρίσκουν και να πιστεύουν στο αστέρι των άλλων.

Είμαστε μια γενιά ανθρώπων που έχουμε συνηθίσει να τονίζει και να διαγράφει με κόκκινο στυλό ο δάσκαλος τα λάθη μας.  Έχουμε εκπαιδευτεί να βρίσκουμε και να τιμωρούμε το λάθος.  Όχι να επιβραβεύουμε τα χίλια καλά.  Να βρίσκουμε και να κολλάμε στο ένα και μοναδικό λάθος. 

Μήπως είναι καιρός να το αλλάξουμε αυτό? Μήπως πρέπει και εμείς να διευρύνουμε τη ματιά μας και να μάθουμε και τα παιδιά μας να κάνουν το ίδιο?

(Y.Γ. Θέλω να τονίσω πως όλα αυτά δεν τα γράφω με κριτική διάθεση στη συγκεκριμένη μητέρα. Αντίθετα την ευχαριστώ που μου έδωσε την ευκαιρία να προβληματιστώ με το αίτημά της. Γιατί πιστεύω πως ο,τιδήποτε μας φέρνει η ζωή μπροστά μας, έχει ένα λόγο που το κάνει...)